22 miljoen subsidie voor waterstoftankstations en -vrachtwagens

30-11-2022
865 keer bekeken

We moeten een transitie maken naar emissieloze mobiliteit: voertuigen op duurzaam opgewekte elektriciteit, of op duurzaam geproduceerde waterstof. Er zijn meerdere toepassingen voor waterstof mogelijk. In Nederland richten wij ons vooral op de zware transporttoepassingen op de weg, in de scheepvaart en in de luchtvaart.

Wegtransport

Bij de productie van waterstof uit elektriciteit gaat energie verloren, daarom is het directe gebruik van elektriciteit efficiënter. Wij houden als regel aan: elektrisch rijden wanneer dat kan, waterstof alleen wanneer batterij-elektrisch rijden niet goed mogelijk is. Bijvoorbeeld bij voertuigen die langdurig veel energie nodig hebben, zoals het internationale wegtransport, maar ook mobiele werktuigen en machines die veel energie verbruiken.

Samen met de private sector ontwikkelen we acties om het gebruik van waterstof in het wegverkeer te stimuleren. Doel is het ontwikkelen van een infrastructuur van minimaal 50 tankstations. We verwachten dat er eind 2022 zo’n 20 waterstof tankstations in Nederland zijn, vooral geschikt voor personenauto’s en enkele zwaardere voertuigen.

Scheepvaart 

Waterstof is goed inzetbaar als energiedrager voor emissievrije binnenvaart. De bouw van het eerste Nederlandse binnenvaartvrachtschip op waterstof is inmiddels gestart.

Voor de zeescheepvaart is het gebruik van gasvormig waterstof minder geschikt, vanwege de lage energiedichtheid en zware opslagtanks. Voor kleinere schepen volstaat samengeperst waterstof nog wel. Voor grotere schepen is vloeibare waterstof of, vooral voor de zeescheepvaart, waterstof in de vorm van ammoniak een mogelijkheid, maar deze toepassingen zijn nog in ontwikkeling.

Luchtvaart

Er zijn veel mogelijkheden voor CO2-reductie binnen de luchtvaart. Nederland richt zich op duurzame brandstoffen (zoals duurzame biokerosine en synthetische kerosine) en technologische innovaties (zoals nieuwe vliegtuigontwerpen, lichtere materialen en nieuwe vormen van aandrijving via elektriciteit en waterstof).

Nederland zet in op een bijmengverplichting van 14% duurzame brandstoffen in 2030. Ook op Europees niveau wordt samengewerkt aan een bijmengverplichting. Onder het Fit for 55 pakket van de Europese Commissie is het RefuelEU Aviation voorstel opgenomen. Voor 2050 geldt dat vliegtuigen volledig fossielvrij vliegen.

Naast een duidelijke rol voor waterstof bij de bijmengverplichting, wordt er door verschillende partijen gewerkt aan de ontwikkeling van waterstofvliegtuigen. In de loop van 2030 worden de eerste vliegtuigen verwacht. Per 2030 heeft Nederland de nationale opgave dat alle grondgebonden activiteiten van de burgerluchtvaart hernieuwbaar zijn. Naast elektrificatie, wordt gewerkt aan de rol van waterstof in deze activiteiten.

Routekaart Waterstof

De belangrijkste conclusies uit de Routekaart Waterstof voor het thema mobiliteit zijn:

  • Opschaling van de productie van hernieuwbare waterstof voor alle transportmodaliteiten via meerjarig beleid, regelgeving en financiële instrumenten. Onder meer door goede inbedding (van hernieuwbare H2) bij de implementatie van de RED III met een HBE-systematiek (of een soortgelijke systematiek).
  • Tijdige realisatie van voldoende productie van hernieuwbare waterstof en (bio-)synthetische brandstoffen en goede, veilige transport- en distributie-infrastructuur voor de verschillende vormen van waterstof(dragers).
  • Transparantie tussen private sector en overheid, zodat op tijd passende instrumenten en regelgeving kunnen worden ontwikkeld en barrières in wet-en regelgeving kunnen worden voorkomen/verwijderd, ter stimulering van aanbod en de markt.

Wil je meer weten over het thema mobiliteit? Lees dan hoofdstuk 6 van de Routekaart Waterstof.

Nieuws en inspiratie

Staatssecretaris Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) start met een subsidieregeling van €22 miljoen voor meer waterstoftankstations en -vrachtwagens. Zij schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat het kabinet vaart moet maken met vrachtwagens en ander zwaar verkeer op waterstof.

Met de subsidieregeling wil Heijnen het gebruik van waterstof als brandstof op de weg een impuls geven. In het Klimaatakkoord uit 2019 staan doelstellingen om waterstof in de mobiliteit verder te ontwikkelen, naast batterij-elektrisch rijden. Een van de doelen is de ontwikkeling van 50 waterstoftankstations in 2025. Momenteel zijn er 14 publieke waterstoftankstations in bedrijf, waarvan er enkele ook geschikt zijn voor zwaar wegvervoer. Opschaling is nodig om aan de doelstelling van 50 tankstations te komen.

Dat past ook bij Europese regelgeving waar Nederland zich voor heeft ingespannen. Die schrijft voor dat er meer waterstof gebruikt moet worden in de industrie en in de transportsector, en langs de snelweg elke 100-150 kilometer en bij de grote stedelijke knooppunten een waterstoftankstation moet komen, in de hele Europese Unie (EU).

Heijnen: “Ik zie waterstof als schone brandstof voor met name vrachtwagens erg zitten. Zwaar verkeer kan op waterstof veel kilometers maken, zonder uitlaatgassen. Onze transportsector is ambitieus en ik ook, samen kunnen we tempo maken.”

Kip-ei situatie waterstoftankstations en zware vrachtwagens

Momenteel zijn er dus nog niet genoeg waterstoftankstations voor zware vrachtwagens. Dat er weinig van die stations zijn, vormt een drempel om te investeren in waterstofvrachtwagens. En omdat er weinig vrachtwagens rijden, is het niet aantrekkelijk een waterstoftankstation te openen. Dit kip-ei-probleem wil Heijnen doorbreken met een subsidieregeling. Subsidie is nodig, omdat investeren in waterstofvrachtwagens of -bussen een stuk duurder is dan in hun broertjes en zusjes op diesel.

Start subsidieregeling in 2024

De stimuleringsregeling voor waterstof in de mobiliteit gaat naar verwachting begin 2024 van start. Heijnen heeft de RVO opdracht gegeven om de regeling te ontwikkelen. De kern is dat plannen subsidie kunnen krijgen als er een tankstation gebouwd wordt en er vrachtwagens aangeschaft worden. Gemiddeld zou dat gaan om 20-25 waterstofvrachtwagens per tankstation. Subsidie kan aangevraagd worden in samenwerking met andere partijen. Met de subsidieregeling komt vraag en aanbod tegelijkertijd tot stand en komen er steeds meer waterstofvrachtwagens op de weg die terecht kunnen bij een tankstation.

De €22 miljoen die Heijnen uittrekt voor de subsidieregeling is naar schatting voldoende om op 5 tot 10 plekken in het land tankstations met bijbehorende vrachtwagens van de grond te krijgen. Het exacte aantal hangt af van de precieze projectvoorstellen die ingediend worden. Dat is een goed begin, maar er is meer nodig om waterstof grootschalig van de grond te krijgen en de klimaatdoelen te halen. Heijnen verkent daarom de komende periode hoe er meer budget beschikbaar kan komen.

Alle vrachtwagens schoon in 2050

Nederland wil met steeds meer andere landen dat alle nieuwe vrachtwagens vanaf 2040 zonder uitlaatgassen rijden. Daarmee zijn alle vrachtwagens, die gemiddeld ongeveer 10 jaar rondrijden, schoon in 2050. Ondernemers kunnen nu en de komende jaren met subsidie overstappen op een schone vrachtwagen

Meer weten?

Lees de kamerbrief over start stimuleringsbeleid waterstof in mobiliteit

Afbeeldingen

Cookie-instellingen
Cookie-instellingen sluiten

Cookie-instellingen

Deze website maakt gebruik van cookies. Lees meer over cookies in onze cookieverklaring.


Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens en zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website.

Deze cookies verzamelen gegevens zodat we inzicht krijgen in het gebruik en deze website verder kunnen verbeteren.

Deze cookies zijn van aanbieders van externe content op deze website. Denk aan film, marketing- en/of tracking cookies.