Groene waterstof kan een belangrijke bijdrage leveren in het versnellen van de energietransitie. Het kan worden ingezet als alternatief voor fossiele (gasvormige) energiedragers. Daarnaast kan waterstof een oplossing bieden voor de capaciteitsproblemen van het hoogspanningsnet. De komende jaren wordt grijze waterstof uitgefaseerd. In eerste instantie gaat groene waterstof vooral in de industrie en mobiliteit worden ingezet, maar later ook in de gebouwde omgeving en voor elektriciteitsopwekking.

Groene waterstof is niet meer uit het nieuws weg te slaan. Het brede publiek heeft alleen nog niet een duidelijk beeld van wat waterstof is, omdat het een nieuwe energiedrager is. Het wordt steeds belangrijker om te werken aan maatschappelijk draagvlak voor waterstof. Dit betekent enerzijds meer aandacht voor het delen van kennis over groene waterstof en anderzijds ook het goed betrekken van de omgeving bij de waterstofprojecten die worden ontwikkeld.

Waterstof kennis bevolking vergroten

Momenteel is waterstof voor de samenleving het meest zichtbaar in de mobiliteit. Op pilot niveau speelt waterstof in de gebouwde omgeving. Binnen een paar jaar zullen de vergunningsprocedures gaan lopen voor het waterstof transportnet (HyWay27, de waterstof backbone) en opslag. Door de beperkte hoeveelheid waterstofinitiatieven die in uitvoering zijn, is er nog weinig kennis onder de bevolking. Het is nodig om een genuanceerde uitleg te kunnen geven over het gebruik van waterstof in Nederland, waarbij de voor- en nadelen benoemd worden.

Oog voor zorgen en belangen

Het lijkt nu alsof er draagvlak is, maar het gebrek aan onderliggende kennis maakt dit kwetsbaar. Daarnaast gaat draagvlak niet alleen om het overbrengen van meer kennis of begrip, maar ook om het adresseren van zorgen en belangen die mensen hebben. Vragen en zorgen komen pas echt naar boven als plannen concreet worden en richting de realisatiefase gaan. Om deze zorgen te adresseren en met de bevolking in gesprek te blijven zou er een kennisplatform moeten komen dat breed toegankelijk is.

Routekaart Waterstof

De belangrijkste conclusies uit de Routekaart Waterstof voor het thema maatschappelijke acceptatie zijn:

• Momenteel is hernieuwbare waterstof voor de samenleving het meest ‘zichtbaar’ in de mobiliteit, via pilots in de gebouwde omgeving en in projecten die onder Rijkscoördinatie zijn gestart voor de aanleg van onderdelen van het transportnet. Daarnaast starten er pilots in de agro-sector en glastuinbouw;
• Op termijn wordt de (ruimtelijke) impact steeds duidelijker. Diverse ruimtelijke programma’s houden rekening met het benodigde ruimtebeslag voor hernieuwbare en koolstofarme waterstof;
• Voor het maatschappelijk draagvlak is goed omgevingsmanagement bij de uiteindelijke ruimtelijke inpassing van groot belang. Het ontwikkelen van een gedragscode door de sector kan hier een bijdrage aan leveren;
• Door middel van een narratief en publiekscommunicatie moet het bredere publiek worden geïnformeerd.
• De acceptatie van waterstoftoepassing moet worden gemonitord en er wordt aansluiting gezocht op de visie op burgerparticipatie.

Wil je meer weten over het thema maatschappelijke acceptatie? Lees dan hoofdstuk 12 van de Routekaart Waterstof.

Monitoring

De Routekaart Waterstof benoemt naast de doelen ook de acties die daarbij horen. Voor de monitoring van deze acties is een tool gemaakt. De themagroep levert de data hiervoor. Elk jaar analyseren we de verzamelde data. Dit levert een algemeen beeld van de voortgang van het thema op.

Bekijk hier het overzicht van 2023 voor het thema maatschappelijke acceptatie: